SON CLAVES – CLAVE RITMES VOOR DE SALSA EN SON; uitleg en oefeningen

Claves zijn twee houten stokjes waarmee claves ritmes worden geslagen.
In de salsa en de son worden de "son claves" als claves ritmes gebruikt, en die worden hier behandeld.
Daarvan zijn er twee; de 3-2 claves en de 2-3 claves, met ieder 5 slagen (resp. 3+2 en 2+3).

De 5 slagen in ieder ritme zijn verdeeld over de 8 tellen (ook wel 1 dansmaat genoemd), in de 2 muziekmaten van 4 tellen, waarop wordt gedanst. Per muziekmaat zijn ze evenwichtig verspreid.
De 3 slagen zijn zo wijd mogelijk verspreid over een maat van 4 tellen, waarbij de 1e en 3e slag op hele tellen zijn geplaatst;
op tel 1 en 4. En daartussen, op tel 2½, uitgesproken met 'en', bevindt zich de 2e claveslag.
De 2 slagen zitten, op hele tellen, zo dicht mogelijk naast elkaar in het midden van een maat van 4 tellen; op tel 2 en 3.

Dit betekent dat het 3-2 claves ritme, op een doorlopende telling van 1 t/m 8,
geplaatst is op de tellen 1, 'en', 4, 6,7 ('en' is dan op tel 2½).
En het 2-3 claves ritme bevindt zich, op een doorlopende telling van 1 t/m 8,
op de tellen 2, 3, 5, 'en' 8 ('en' is dan op tel 6½).

Conclusie: de 3-2 claves beginnen op tel 1 en eindigen op tel 7, en de 2-3 claves beginnen op tel 2 en eindigen op tel 8.
 

GEBRUIK VAN DE CLAVES RITMES
Met gebruikmaking van de claves ritmes zijn de tellen in de muziek uitstekend te bepalen!
Bijvoorbeeld: waar zit de ‘1’, en waar zit de ‘8’?
Dat is de hoofdreden waarom de behandeling van de son claves onderdeel uitmaakt van de lessen.
Andere toepassingen: indien er geen muziek is, en je wilt toch op een hoorbaar ritme dansen, laat iemand dan een claves ritme slaan of klappen!
En echt Cubaans is het om de son (waarbij gedanst wordt op de "2", ofwel "contra tiempo") te starten m.b.v. een claves ritme.
Kennis en toepassing van de claves ritmes leiden tot verdieping in de muziek en het dansen.

OEFENINGEN OM DE CLAVES RITMES TE LEREN EN TOE TE PASSEN (onderdeel van de lesstof)
Vooraf: gebruik daarbij een eenvoudige plaatsbepaling van tel 1 in de muziek:
Plaats een “verhaaltje” in de muziek door hardop de tellen 1 t/m 8 passend in de muziek te plaatsen.
Dat kan echt goed passend maar op één manier. In het begin kan je nog de fout begaan dat je het verhaaltje niet op de “1” start, maar op de “5”. Word bewust van de juiste – en de foutieve plaatsing van het verhaaltje door ook expres het verhaaltje foutief op de “5” te laten beginnen. Zo leer je te horen welk verhaaltje wel of niet goed past in de muziek.
Luister ook naar de muziek in haar geheel. Zij is verdeeld in “hoofdstukken”; een hoofdstuk begint op tel 1!

OEFENINGEN:
1) Luister naar een muzieknummer (zonder te dansen) waarbij geen claves worden gespeeld. Speel nu zelf de claves ritmes erbij. Bepaal waar de “1” is in de muziek, en gebruik die “1” om een claves ritme te starten. Gebruik daarbij de kennis dat de 3-2 claves beginnen op tel 1 en eindigen op tel 7, en de 2-3 claves beginnen op tel 2 en eindigen op tel 8.
2) Luister naar een muzieknummer (zonder te dansen) waarbij claves worden gespeeld.
Speel het claves ritme mee. Welk claves ritme wordt gespeeld?
Bepaal allereerst waar de “1” is in de muziek. Maak dan gebruik van de kennis dat de 3-2 claves beginnen op tel 1 en eindigen op tel 7, en de 2-3 claves beginnen op tel 2 en eindigen op tel 8.
3) Dans waarbij een claves ritme wordt gespeeld. Ervaar hoe de tellen van het claves ritme zich verhouden tot de tellen waarop je danst; waar ze gelijk zijn, waar verschillend, en waar ze elkaar opvolgen en aanvullen.

HET UITEINDELIJKE DOEL:
- Plaats alleen op jouw gevoel een claves ritme in de muziek als in die muziek geen claves ritme wordt gespeeld, of speel een claves ritme mee dat in die muziek wordt gespeeld. Dus zonder daarbij eerst te bepalen waar de “1” is in de muziek.
Je kunt nu aan de hand van het claves ritme de tellen in de muziek bepalen!
Dit gevoel is te ontwikkelen door oefeningen 1 en 2 veel te doen. Je zult merken dat je steeds beter hoort waar het claves ritme zich in de muziek bevindt; een claves ritme past maar op één plaats in de muziek!
- Dans ongestoord in het juiste ritme en op de juiste tel als daarbij een claves ritme wordt gespeeld. Laat jou niet van de wijs brengen als je slechts op een clave ritme danst!

EEN MOOIE UITDAGING (geen onderdeel van de lesstof)
Speel zelf een claves ritme terwijl je danst!
Dit kan lastig zijn in het begin, omdat je met je handen een ander ritme speelt dan je met je benen danst. Speel anders eerst het claves ritme met je mond i.p.v. met je handen.

Soms hoor je nog andere slagen in of door het claves ritme. Dat kunnen extra slagen in het basis claves ritme zijn. Of slagen die door andere ritme instrumenten worden gespeeld zoals de bongo's, conga's, timbales (2 trommels op statief) of de koebel etc.

Soms wisselt men van claves ritme in een muzieknummer.
En verandert men ook de “1” in de “5”, en omgekeerd. (die Cubanen toch)!

Succes en veel plezier!


© Salsa dansschool CoraSon, Utrecht, 23-04-2022